19670903 01Op 3 september 1967 is Zweden overgeschakeld naar rechts rijden. Deze dag staat bekend als Dagen H, waarbij de H staat voor “Högertrafik” (rechts verkeer). Voor deze datum reden de Zweden, net als bijvoorbeeld de Engelsen, aan de linkerkant van de weg, maar vanaf 3 september 1967 om 5:00 uur ’s morgens moest er aan de rechterkant gereden worden.

Geschiedenis

In Zweden had men reeds in 1718 besloten om aan de rechterkant van de weg te rijden, maar om onbekende redenen is dat besluit in 1734 veranderd naar links rijden. Toen de auto in opkomst kwam bleef men gewoon links rijden. Dat gebeurde opmerkelijk genoeg voornamelijk in auto’s die het stuur ook aan de linkerkant hadden. De gedachten daarbij was dat je dan beter de rand van de weg in de gaten kon houden en zo kon voorkomen dat je van de weg raakte. Het nadeel was dat er door het slechtere zicht op de andere weghelft meer aanrijdingen met tegenliggers plaats vonden.

19670903 03Met de toename van het verkeer groeide de verwarring bij de grensovergangen. In Noorwegen en Finland reed men immers aan de rechterkant van de weg. Op 10 oktober 1955 werd er een referendum gehouden over het links of rechts rijden. Ondanks dat 82,9% van de Zweedse bevolking tegen het rechts rijden had gestemd besloot de Zweedse regering op 10 mei 1963 tot het invoeren van rechtsrijden. Als datum voor Dagen H werd 3 september 1967 gekozen.

Behalve het versimpelen van de grensovergangen gaven experts ook als reden dat het rijden veiliger zou worden. Auto's met het stuur aan de linkerkant hebben namelijk een beter zicht op de weg als er aan de rechterkant gereden wordt. In 1963 werd de Statens Högertrafikkommission (HTK, Staatscommissie voor Rechtsverkeer) opgericht om de hele omzetting in goede banen te leiden.

De overgang

19670903 02Toen Dagen H dichterbij kwam werden bij elk kruispunt extra verkeerslichten geplaatst, verpakt in zwart plastic. Op Dagen H moest al het zwarte plastic verwijderd worden. Ook werd er nieuwe witte wegmarkering aangebracht, in plaats van de gele markering die tot die datum in Zweden gebruikt werd. Op de dag zelf werd het voor al het verkeer dat niet noodzakelijk was verboden om op de weg te komen tussen 1:00 uur 's nachts en 6:00 uur 's ochtends. De voertuigen die wel op de weg waren moesten speciale regels volgen. Om kwart voor vijf in de ochtend moest al het verkeer in Zweden stilstaan en na vijf minuten te hebben gewacht voorzichtig naar de rechterkant van de weg verplaatsen. Daar moesten ze weer stilstaan, totdat om 5:00 uur de weg weer vrijgegeven werd.

In de grotere steden was het natuurlijk onmogelijk om binnen zo'n korte tijd alle benodigde veranderingen door te voeren. In Stockholm en Malmö duurde het verbod op verkeer van zaterdag 10:00 uur 's ochtends tot zondag 15:00 uur. Enkele andere steden hadden een verkeersverbod van zaterdag 15:00 uur tot de volgende dag op hetzelfde tijdstip. Vooral wegen waar eenrichtingsverkeer was leverden problemen op, omdat bijvoorbeeld bushaltes verplaatst moesten worden naar de andere kant van de weg. In Göteborg werden alle bussen (met de deuren aan de verkeerde kant) geëxporteerd naar Pakistan en Kenia.

In een poging om zoveel mogelijk mensen thuis te laten blijven werd er tijdens dit weekend een grote televisieshow uitgezonden, waarin veel bekende en minder bekende artiesten optraden. De show boekte recordkijkcijfers en voor een aantal artiesten betekende dit een doorbraak, onder anderen voor de latere ABBA-zangeres Anni-Frid Lyngstad.

De gevolgen

19670903 04Alle Zweedse voertuigen moesten hun koplampen voor linksverkeer laten vervangen voor lichten voor rechtsverkeer. De koplampen waren een van de redenen voor de Riksdag om Dagen H niet langer uit te stellen. De meeste voertuigen in Zweden hadden op dat moment goedkope ronde standaardkoplampen. In West-Europa was echter een trend aan de gang om over te stappen op duurdere koplampen die per merk verschillen. Wanneer deze trend zou overwaaien naar Zweden zouden de kosten voor Dagen H veel groter worden en daarom kon er beter nu gewisseld gaan worden, nu het nog niet zo duur was.

Op de maandag na Dagen H werden er 125 verkeersongelukken gemeld in Zweden, terwijl in de voorafgaande maandagen dit aantal steeds tussen de 130 en 198 lag. De eerstvolgende tijd bleef deze vermindering van verkeersongelukken aanhouden. Dit lag echter vooral aan het voorzichtige rijden van de Zweden, die langzamerhand moesten wennen aan de nieuwe verkeersregels. Binnen twee jaar lag het aantal verkeersongelukken weer op het niveau van voor Dagen H.

Er is tegenwoordig weinig verschil tussen de verkeersregels in Nederland en Zweden, maar vroeger reed men in Zweden aan de linkerkant van de weg. Op 3 september 1967 schakelde Zweden over van het links rijden naar het rechts rijden.

Een aantal verschillen in het verkeer willen wij hieronder toch graag noemen.

Afstanden

De Zweden maken bij het (mondeling) vermelden van afstanden graag gebruik van de 'mil'. Deze Noordse mijl is 10 kilometer lang. Als een Zweed zegt dat iets op bijv. 3,5 mil afstand ligt dan is dat dus niet ongeveer 5 kilometer maar 35 kilometer!

Alcohol

In Zweden geldt een maximum alcoholpromillage van 0,2. Met één biertje bent U hier al gevaarlijk dichtbij of er zelfs overheen. Overtredingen worden zeer zwaar bestraft.

Licht

In Zweden is, ook overdag, het voeren van minimaal dimlicht verplicht.

Snelheid

De volgende maximum snelheden gelden, tenzij anders aangegeven voor personenauto's, motorfietsen, lichte vrachtwagens en busjes tot een totaalgewicht (voertuig + inzittenden + goederen) van 3.500 kg. :

Woonwijken 30
Binnen de bebouwde kom 50
Buiten de bebouwde kom 70
Autowegen 90
Autosnelwegen 110
Auto + geremde aanhanger/caravan of ongeremde aanhanger/caravan waarvan het totaalgewicht van de aanhanger/caravan niet groter is dan het halve gewicht van het trekkende voertuig, maar in ieder geval niet groter dan 750 kg. 80
Auto + ongeremde aanhanger/caravan waarvan het totaalgewicht van de aanhanger/caravan groter is dan het halve gewicht van het trekkende voertuig of hoger is dan 750 kg. 40

Overtredingen worden streng bestraft. Een overschrijding van de maximum snelheid met meer dan 30 km/u betekent automatisch intrekking van Uw rijbewijs.

Vreemde verkeersborden

Waarschuwingsbord voor elanden en/of herten. Vrij algemeen in het zuiden en midden van Zweden. De provincie Värmland overweegt op dit moment alle borden te verwijderen. Er verdwijnen elk jaar teveel borden als souvenir naar met name Duitsland.
Dit bord komt men in Zweden en de overige Scandinavische landen regelmatig tegen. Het geeft aan dat er een bezienswaardigheid te zien is.
Dit bord treft men uitsluitend aan op de kleinere wegen. Het geeft een uitwijkplaats aan waar twee, elkaar tegenkomende, voertuigen elkaar kunnen passeren. Het bord is natuurlijk extra van belang voor auto's met caravan of andere aanhanger.

Afkortingen op verkeersborden

Afkorting Zweeds Nederlands Afkorting Zweeds Nederlands
N Norra noord L Lilla klein
Ö Östra oost St Stora groot
S Södra zuid S:t Sankt sint
V Västra west K:a Kyrka kerk
Stn Station station G:a Gamla oud

Kerk ÄlvsbackaIn Zweden is het geloof voornamelijk gericht op het Lutherse protestantisme, wat ongeveer 63% van de bevolking aanhangt. Dit is voornamelijk het gevolg van de lange geschiedenis van de Zweedse Kerk, die in de 16e eeuw werd opgericht door koning Gustav II Adolph als een Lutherse instelling.

Daarnaast is er ook een significante aanwezigheid van het Rooms-Katholieke geloof in Zweden, met ongeveer 2,6% van de bevolking die zichzelf als Rooms-Katholiek identificeren. Er zijn ook kleinere groepen van mensen die aan andere vormen van protestantisme, zoals de Methodisme en de Baptisten, en ook de Islam, de Joodse en de Oosterse Orthodoxie geloven.

Interieur kerk ÄlvsbackaEr is ook een groeiende beweging van mensen die zichzelf als spiritueel, maar niet-gelovig, beschouwen in Zweden. Volgens de laatste cijfers van het Zweedse Centraal Bureau voor de Statistiek, ongeveer 15% van de bevolking zichzelf als niet-gelovig, terwijl ongeveer 20% zichzelf als spiritueel, maar niet-gelovig, beschouwen.

Het Zweedse geloof is ook gekenmerkt door een grote mate van toleratie en respect voor andere geloofsovertuigingen. De Zweedse Kerk heeft bijvoorbeeld een lange geschiedenis van samenwerking met andere religieuze groepen en er is ook een grote aanwezigheid van interreligieuze organisaties in het land.

In het algemeen is het geloof in Zweden een belangrijk onderdeel van de culturele en sociale leven van het land, hoewel het niet zo dominant is als in sommige andere Europese landen. Het is ook een land waar de vrijheid van religie en overtuiging sterk wordt gerespecteerd en beschermd door de wet.

Naamdag

namnsdagenOorspronkelijk waren de naamdagen in de almanak de feestdagen ter ere van Katholieke heiligen.

Aan het einde van de 19e eeuw vond men de namen in de almanak te oubollig worden en werd de lijst herschreven. Het resultaat was de naamlijst van 1901. Deze lijst hield op enkele kleine wijzigingen na stand tot 1986. Bij het beëindigen van de Unie met Noorwegen werd Nore vervangen door Sverker en de prinsessen Astrid en Sibylla kregen een plaatsje in de lijst.

Veel mensen drongen er in de politiek op aan om de naamlijst te moderniseren. De Rijksdag was daar nauwelijks in geïnteresseerd. Dat hield de modernisering lang tegen, omdat de almanak werd uitgegeven met een privilege van de "Kungliga Vetenskapsakademi". Dat privilege werd in 1972 opgeheven.

De uitgeverij Esselte Almanacksförlag begon toen met een modernisering van de lijst. Dat was wel erg nodig, want meer dan de helft van de 100 populairste namen voor vrouwen en ruim een kwart van de 100 populairste namen voor mannen kwam niet in de lijst voor. Het motto van de modernisering was : "1.000 namen om te vieren". Dat betekent dat er ongeveer 3 namen per dag in de lijst voorkomen. Men behield in feite de namen uit de Almanak van 1901 als eerste naam en voegde er twee namen aan toe. De nieuwe lijst werd in 1986 ingevoerd.

De nieuwe lijst kreeg veel kritiek en in 1993 werd een herziene lijst uitgegeven met meestal twee namen per dag. Dubbele namen, koosnamen en andere ongebruikelijk namen verdwenen uit de lijst.

Parallel aan de nieuwe lijst bleef de oude lijst uit 1901, met slechts één naam per dag, ook gewoon in gebruik in Zweden. Verschillende uitgevers van almanakken gebruikten verschillende naamlijsten. Tegenwoordig streeft men naar één algemene lijst die in alle almanakken van alle uitgeverijen gebruikt zal gaan worden. De cultuurbeschermende instanties zijn het inmiddels eens over één lijst voor de 21e eeuw.

De nieuwe lijst is opgesteld door een groep vertegenwoordigers van diverse academies, naamonderzoekers, taalkundigen, volksverzekeringen, de kerken en de uitgevers van almanakken. Verantwoordelijk voor de lijst zijn Svenska Akademien, Vetenskapsakademien, Vitterhetsakademien en het Språk- och folkminnesinstituet i Uppsala.

Vandaag is de naamdag van .

Hieronder kun je zelf kijken welke namen er op een bepaalde datum hun naamdag vieren of op welke datum de naamdag voor een bepaalde naam gevierd wordt.

Zoeken op datum

Zoeken op naam

Op deze pagina tonen wij je de laatste nieuwtjes op onze website. Je kunt je abonneren op het nieuws met behulp van

{rss}http://www.zweden.com/cms/feed.rss{/rss}