Het eerste eigen huis is vaak een gehuurd appartement. In Zweden vindt je traditioneel veel huurhuizen en veel mensen wonen hun leven lang in een huurhuis. Als huurder, met een huurkontrakt, heb je rechten en plichten. Precies zoals jouw huisbaas.
De huisbaas is de eigenaar
Als je huurt ben je niet de eigenaar van de woning, maar je hebt het recht erover te beschikken. De huisbaas is aansprakelijk voor het onderhoud en reparaties. Elke 10-15 jaar heb je recht op nieuw behang en opnieuw schilderen van de woning. Als er iets stuk gaat bel je de beheerder.
Bescherming
Als huurder heb je het recht en de mogelijkheid om te blijven wonen waar je woont zolang je je aan jouw deel van het huurkontrakt houdt. Ook al wil de verhuurder je de huur opzeggen.
Huuronderhandelingen
Bij de algemene woningbouwverenigingen wordt de huur periodiek in overleg met de huurdersverenigingen vastgesteld. Men kijkt bij het vaststellen van de huur naar o.a. de grootte van de woning, de ligging, de uitrusting en overige voorzieningen zoals een lift, wasruimte etc. Ook de afstand tot de winkels, bushaltes en stations speelt een rol. De grote particuliere verhuurders voeren zelf onderhandelingen met hun huurdersverenigingen. Je kunt natuurlijk ook direkt met de verhuurder onderhandelen.
Borg
Als de verhuurder jouw inkomsten aan de lage kant vindt voor de te huren woning kan hij eisen dat er iemand borg voor je staat.
Huurkontrakt
Een 'eerstehands'-kontrakt (förstahandskontrakt) houdt in dat je rechtstreeks van de eigenaar huurt. Dat kontrakt is altijd schriftelijk en je kunt eisen dat de huur- en opzeggingstermijn vermeld staan. Als je getrouwd bent of samenwoont kun je het huurkontrakt op naam van beide partners laten stellen. Bewaar het kontrakt op een veilige plaats. Het is een waardepapier.
'Zwarte' kontrakten
Het is niet illegaal om te betalen voor het overnemen van een huurkontrakt in die zin dat je bij de politie aangemeld en vervolgd kunt worden. Het is daarentegen wel strafbaar om zich voor het overnemen van een huurkontrakt te laten betalen. De persoon die dat doet wordt gedwongen de overnamesom terug te betalen. Degene die de overnamesom betaald heeft (jij dus) zal waarschijnlijk het huurkontrakt verliezen.
Voor je de woning betrekt
Kontroleer de woning voor je erin trekt. Liefst samen met de verhuurder. Als je er eenmaal woont bent je verantwoordelijk voor alle eventuele schade.
Als je huurt mag je ...
- inwoners hebben, zolang je zelf ook in de woning woont.
- huisdieren hebben, tenzij het huis speciaal voor allergische personen is aangepast.
- schilderen en behangen zonder toestemming van de eigenaar. Als de eigenaar het er niet mee eens is dien je de woning bij het verlaten ervan in de oorspronkelijke staat terug te brengen.
Als je huurt mag je niet ...
- de woning doorverhuren zonder toestemming van de eigenaar.
- wanden verwijderen en/of deuren permanent dichtmaken.
- jouw buren op een overdreven manier storen.
Woningruil
Als je jouw woning wilt ruilen met een ander heb je toestemming nodig van beide verhuurders. Je huisbaas kan weigeren als de nieuwe huurder bijv. elders een huurachterstand had of ooit overlast veroorzaakt heeft. Als de huisbaas weigert kun je het probleem voorleggen aan de Huurraad. Vele gemeenten hebben eigen wachtlijsten waarop je je kunt inschrijven.
